Hayrettin İvgin
Yazar e-posta:
hayrettinivgin@gmail.com
En iyi demokrasidir
Tarih boyunca dünyada “tek adam” rejimleri hep olmuştur. Tek adam rejimi; krallık, padişahlık, şeyhlik, diktatörlük ve totaliter rejim demektir. “Demokrasi”ye ulaşmak, yüzyılları gerektiren bir süreçtir. Diktatörlük rejimine geçmek için uzun zamana ihtiyaç yoktur. Askeri ve sivil darbelerden hemen sonra tek başına yönetme isteği, yöneticilerde doğal olarak belirir. Demokrasi kültürü olmayan toplumlarda bu tür yöneticilere destek de kolay bulunur. “Tek adam” rejimleri; sınırları geniş, fazla nüfuslu ülkelerde uzun ömürlü olmaz. Sonunda bu rejimler yıkılır. Tek adam rejimleri, daha çok site-devletlerde işe yarar. Ancak bu site-devletler, dünya devletlerinin yani milli devletlerin yanında; askeri, mali, hukuki açıdan doğal olarak zayıf oldukları için başka devletler tarafından çabucak yıkılabilir, o nedenle site devletlerin de ömrü kısa olur. Büyük ve uzun ömürlü devlet olabilmeniz için çağımızda; topraklarınızın geniş, nüfusunuzun fazla, demokrasinizin ileri, ekonominizin, maliyenizin ve ordunuzun güçlü, yönetme kültürünüzün köklü geleneklere dayalı, siyasetinizin dünyaya ters düşmeyecek düzeyde olması gerekir. “Tek adam” rejimlerinde genellikle ekonominin görüntüsü şöyledir. Devlet işleri ve toplum yararına olan hizmetler, devlet parasıyla özel kişi ve kurumlara yaptırılır. Meselâ; devlet ürettiği elektriğin veya doğalgazın tahsilatını ihale ile yada resen bir kuruma ve kişiye verir. Bu sisteme Osmanlılar “iltizam” derlerdi. Bu tür hizmetleri de “mültezimler” yerine getirirdi. Tek adam rejimlerinde, devlet imtiyazları kişilere âdeta bağışlanır. Bu sisteme “tefviz” derler yani imtiyazlar “tahsis” edilir. Devletin her türlü imtiyazı, şahıslara yani yandaşlara geçer. Tek adam rejimlerinde “vurgun” çok olur. Taşınır ve taşınmaz mallar değer kazandırılarak (kıymet artırımı=pahalatmak ) yandaş şirketlerin yada kişilerin zenginliğini arttırır. Buna “mürabaha” denir ki bu tür tahsisler ve emeksiz-karşılıksız vermeler, adalete ve insan haklarına aykırıdır. Ayrıca kimi mal ve hizmetler üzerinden komisyon ve faiz yüklemeleri ile tek adamın yandaş ve tanıdıklarının gelirleri artırılır. Bilinçli yapılan bu eylemler; “iratlaşma”, “tefecilik” ve “faizcilik” sistemidir. “Tek adam” rejimlerinde maliye, plansız-programsızdır. Toplum hizmetleri için memur sayısı milli gelire ve nüfusa oranlanmaz ve memur sayısı fazla olursa; geliri düşük kapıkulları çoğaltılmış olunur. “Tek adam” rejimlerinde, genelde kendilerini koruma amaçlı bol miktarda kolluk kuvveti mensubu istihdam edilir. Polis, bekçi, güvenlik elemanı devletin ordusunun sayısından neredeyse daha fazla olur. Memurlar, güvenlikten sorumlu olanlar kapı kullarına dönüşür. Çalışanlar, emekliler, emekçiler fakirleşir. Para değeri resmen çalınır, enflasyon bilerek tetiklenir. Buna, “züyuf akça” (sahte akça=zayıf para=değersiz para) denir. Paranın değeri düştükçe, iş yaptıkları yabancıların paralarının değeri artar. Yabancı paralar da zaten halkta, emeği ile geçinende ve garibanda değil, tek adamın yandaşlarında bulunur. Tek adam rejimlerinde “irtikab” yaygındır. Yani uygunsuz (kanunsuz) ve kötü iş (kuralsız,, niteliksiz) iş yapma, kamu malından haksız olarak yararlanmanın sınırı yoktur. Suistimâl de çok olur. Yani devlet yetkisinden kanunsuzca ya da kanunlara uydurularak ve de görevi kötüye kullanarak yararlanma çok fazladır. Tek adam ve diktatörlük rejimlerinin örneklerine tarihte çok rastlanılmıştır. Bu tür rejimlerde, yönetenlerin topluma dayattığı mutlak bir ideolojisi vardır. Bu uyduruk, çağdışı ideolojiler, tek adam rejiminin ve diktatörlüğün yönetme ömrünü biraz uzatmış olur. Ama dip tarih, uzak tarih ve yakın tarih göstermiştir ki tek adam rejimleri mutlaka son bulur. En iyisi demokrasidir, parlementer sistemdir. Bağımsız, laik, insan haklarına dayalı sosyal bir hukuk devleti olmaktır. Şimdiye kadar, ideolojik yanlılığın ve dikta rejimlerinin tarihte ve yakın tarihte, hiçbir devlete yararı olmamıştır .