Yeni vergi paketinde ekonomik krizin yükü halkın sırtına bindiriliyor: Dar gelirliden alıp zenginlerin rahatını bozmadan nereye kadar gider?
24.06.2024
Bu hafta Meclis gündemine gelmesi beklenen vergi paketi taslağı ile ilgili tartışmalar devam ederken tartışma konusu bazı kritik maddelerin paketten çıkarıldığı kaydedildi. Çiftçilerin belini bükecek hayvan yemi ve gübrede KDV artışı, kira vergisi ve ayrıca borsada kazanç vergisi gibi düzenlemelerin tepkiler üzerine taslaktan çıkarıldığı ifade edildi.
5 aydır üzerinde çalışılan ve resmi olarak açıklanmadan birçok maddesi ile tartışma konusu olan 104 sayfalık ve tamamı medyada yer alan vergi paketi ile ilgili gündeme gelen son ayrıntılar şöyle:
İzah edilemeyen servetten alınacak vergi iptal
Gelirler İdaresi Başkanlığı, beyana tabi geliri ile yapılan harcamalar arasında yüzde 20'nin üzerinde uyumsuzluk olan mükelleflerden özel gider bildirimi istenmesini, izah edilemeyen fark tutarlarından ise servet vergisi alınmasını talep etmişti. Bu madde daha sonra taslaktan çıkarıldı.
Borsada kazanç vergisi
Borsa İstanbul’da (BIST) işlem gören ve 3 yıldan kısa süreyle elde tutulan hisse senetlerinin alım satımından elde edilen kazançlardan vergi alınmak üzere hazırlanan maddeye göre; borsa kazancından kesilecek vergi, hisse senetlerinin elde tutulma süresine göre, 3 aya kadar yüzde 10, 6 aya kadar yüzde 7.5, 1 yıla kadar yüzde 5, 3 yıla kadar yüzde 2.5, 3 yıl üstü için yüzde 0 olması planlandı.
Çok tartışılan taslaktaki bu maddenin de geri çekildiği aktarıldı.
Hayvan yemi ve gübreye KDV artışı öngörülüyordu
Gelir İdaresi Başkanlığı, Türkiye’de daha önce uygulandığı gibi yem satışında yüzde 10, gübre satışında ise yüzde 20 KDV alınmasını önerdi. Her iki üründe de hâlen yüzde 1 KDV uygulanıyor. KDV’nin artırılması halinde çiftçilere Tarım ve Orman Bakanlığı bütçesinden doğrudan destek ödemesi yapılması tavsiye edildi. Bu kapsamda 2023 yılı satışlarına göre, yemde 15 milyar lira, gübrede ise yaklaşık 19 milyar lira yıllık gelir etkisi bekleniyordu. Ayrıca yatırım teşvik belgesi kapsamında olmayan Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde bulunanlara uygulanan KDV istisnasının kaldırılması da talep edildi. Çok tartışılan ve çiftçinin belini bükecek olan bu maddenin de taslaktan çıkarıldığı bildirildi.
Kira vergisinde de geri adım
Yine kamuoyunda çokça tartışılan ve kiraların daha da artmasına neden olacağı belirtilen “Kira vergisi”nin de tepkiler üzerine paketten çıkarıldığı ifade edildi.
Öte yandan hali hazırda 150 TL şeklinde uygulanan yurtdışına çıkış harcının 3000 TL olacağı söylenmişti. Yine tepkiler üzerine bu harcın indirilerek 1500 TL yapılacağı iddia ediliyor. Eğer bu şekilde uygulanırsa dahi 10 kat bir zam yapılmış olacak. Ayrıca yurtdışına çıkış harcı şu an dünyada sadece İran ve Filipinler’de uygulanıyor. Türkiye’de ise 2001’de TOKİ’ye kaynak sağlamak için başlatılmıştı. 2001 yılında 50 ABD Doları ile başlayan yurt dışına çıkış harcı şimdilik 150 TL olarak uygulanmaktadır. 15 TL’si TOKİ’ye, 135 TL’si hazineye aktarılıyor.