TÜİK sepetinin güncel hesabı gündem oldu: Zeytinyağının litresi nasıl 113 lira olur!
09.07.2024
TÜİK'in “Kamuoyu yanlış yorumluyor ve bu da yanlış anlamalara yol açıyor” gerekçesiyle Nisan 2022’den sonra açıklamayı durdurduğu kalemlerin fiyatlarına dair yeni bir hesap yapıldı. Verilerde yer alan fiyatlar ise kamuoyunda tepkiye sebep oldu. Yeni hesaba göre zeytinyağı fiyatları 64 TL'den 113 TL’ye, ev kirası ise 1408 TL'den 5 bin 845’ye çıkmış. TÜİK Başkanı Erhan Çetinkaya’nın ise "enflasyon sepeti" açıklaması ise şöyle: "Van’da satılan domates ile Etiler'de satılan çeri domatesi karşılaştırırsanız bir mana ifade eder"
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan enflasyon verileri, Nisan 2022’den sonra madde sepeti verilerini açıklamayı durdurmasının ardından kamuoyunda daha da tartışmalı hale geldi. Maaşların, kiraların oranını belirlemede kriter olan TÜİK verilerinin güvenilirliği sorgulanıyor.
“Kamuoyu yanlış yorumluyor ve bu da yanlış anlamalara yol açıyor” gerekçesiyle enflasyon hesabında yer alan maddelerin fiyatı 2 yılı aşkın süredir yayımlanmıyor.
Ekonomim yazarı Alaattin Aktaş, Nisan 2022'de yayımlanan son verilerin endeksteki değişim oranları üzerinden güncel madde fiyatlarını hesapladı.
TÜİK’in vardığı sonuçları değerlendirince ev kirası 5 bin 845 lira çıkıyor!
Aktaş'ın "İşte TÜİK’in devlet sırrı gibi sakladığı madde fiyatları" başlıklı yazısındaki hesabına göre tartışmalı TÜİK verilerinde yurt ücreti 457 lira, ev kira fiyatı ise 5 bin 845 lira olarak baz alınıyor.
Hesaba göre dana eti fiyatı Nisan 2022'de 111 TL iken Haziran 2024'te 433 TL'ye, süt fiyatları 10 TL'den 29 TL'ye, zeytinyağı fiyatları 64 TL'den 113 TL'ye, kira fiyatları 1408 TL'den 5 bin 845 TL'ye, doktor muayene ücreti 28,22 TL'den 33,69 TL'ye, taksi ücreti ise 21 TL'den 75 TL'ye çıkmış oluyor.
TÜİK Başkanı: Van’da satılan çeri domatesi ile…
TÜİK Başkanı Erhan Çetinkaya ise, enflasyonun hesaplanmasında baz alınan madde fiyatlarına yönelik eleştiriler cevap verdi. Ankara'da medya kuruluşlarının temsilcileriyle bir araya geldiği toplantıda, enflasyona ilişkin açıklamalarda bulunan Çetinkaya şu açıklamaları yaptı:
"TÜİK tarafından Türkiye genelinde aylık 608 bin 594 fiyat derlenerek hesaplanan endeks sonuçları her ayın 3'üncü işgünü kamuoyu ile paylaşılıyor. Madde sepeti olduğu yerde duruyor, madde sepetini gizlemek kimsenin yetkisinde değildir. Yayınlanmayan tablolar madde fiyatlarıdır. Geçmişte açıklanan madde fiyatlarının bir gösterge niteliği yoktu. Madde fiyatlarının açıklanması için ekstra bir gün daha çalışma yapmak gerekiyor. Bu sebeple artık gösterge niteliği taşımayan bu fiyatları yayınlamıyoruz" açıklamasını yaptı. "Van''da satılan normal domates ile Etiler'de satılan çeri domatesi birbiriyle karşılaştırırsanız bir mana ifade eder" diyen Çetinkaya, Türkiye'deki şirketlerin enflasyonist ortamı kullanarak normalde yapması gerekenden çok daha fahiş kârlar elde etiklerini, şirket kârlarının enflasyon üzerinde artırıcı bir etkiye sahip olduğunu belirtti.